Thị trường chứng khoán Việt Nam đang có dấu hiệu bước vào một giai đoạn cực kỳ nhạy cảm khi các thông tin “nâng hạng” thị trường được nhiều người kỳ vọng nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nghi ngờ. Trong khi một số nhà đầu tư tỏ ra lạc quan, phần lớn lại đang đứng ngoài quan sát, chờ đợi dấu hiệu rõ ràng hơn từ các cơ quan quản lý và các chỉ số kinh tế.
Ảnh minh họa
Trong tháng 9, mặc dù chỉ số VN-Index gần như đi ngang, nhưng diễn biến thị trường lại cho thấy sự phân hóa mạnh. Thanh khoản giảm tới gần 18%, trung bình đạt khoảng 25.300 tỉ đồng – mức thấp nhất trong hai tháng qua. Ở chiều ngược lại, khối ngoại tiếp tục bán ròng hơn 27.000 tỉ đồng trong tháng, góp phần tạo áp lực tiêu cực lên thị trường. Nhiều cổ phiếu vốn được kỳ vọng cao đã trải qua đợt giảm mạnh, kể cả khi chỉ số chung chưa “sụp đổ” hoàn toàn.
Câu chuyện “nâng hạng” thị trường đang là trọng điểm mà nhà đầu tư đang quan sát sát sát. Trong tháng 9, FTSE Russell đã tiến hành hai cuộc họp chính thức để xem xét các quốc gia trong danh sách theo dõi, trong đó có Việt Nam. Dù các phiên họp đã diễn ra, danh tính các chuyên gia tham gia vẫn được giữ kín. Theo quy trình, sau khi Ban Cố vấn Phân loại thị trường đưa ra khuyến nghị, FTSE Russell sẽ trình lên Ban Quản trị chỉ số để quyết định chính thức — tuy nhiên thời điểm công bố vẫn chưa rõ ràng. Có hai kịch bản được đề cập: công bố trong tháng 10 hoặc lùi lại đến tháng 3 năm sau.
Để đủ điều kiện nâng hạng, hai tiêu chí quan trọng đang trở thành “nút thắt”: chu kỳ thanh toán và giao dịch thất bại (failed trade). Mặc dù Thông tư 68 đã được ban hành vào cuối năm ngoái để loại bỏ yêu cầu ký quỹ trước khi giao dịch (NPF), và Việt Nam đã ghi nhận một vụ giao dịch thất bại từ tháng 12/2024, các tổ chức đánh giá muốn theo dõi thực tiễn vận hành trong thời gian 6 – 9 tháng tiếp theo trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Qua đó, các chỉ tiêu này vẫn cần được “giám sát” chặt chẽ để chứng minh tính ổn định.
Cùng lúc đó, các động thái từ cơ quan quản lý cũng tạo ra sự chú ý trong thị trường. Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 03 và 25 nhằm đơn giản hóa quy trình mở tài khoản, được xem là bước chuẩn bị để thu hút dòng vốn ngoại. Trong các phiên đại hội cổ đông bất thường, lãnh đạo các công ty chứng khoán cũng phát tín hiệu lạc quan: Chủ tịch SSI ước tính xác suất nâng hạng ở mức 90–95%. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng việc nâng hạng không phải là “phép màu” giúp thị trường bật tăng ngay lập tức.
Bước vào thời điểm “chờ đợi”, nhà đầu tư có thể đối mặt với tâm lý dao động trước các thông tin tiết lộ từng phần, “tin đồn” lan truyền và dữ liệu vĩ mô từ quý 3. Chỉ số PMI sản xuất Việt Nam vẫn duy trì trên mốc 50 điểm trong tháng thứ 3 liên tiếp, song tình hình lạm phát và chi phí đầu vào đang tăng nhanh, có thể ảnh hưởng đến sức mua nội địa. Trong kịch bản tích cực, nếu thông tin nâng hạng được công bố đúng kỳ vọng và các số liệu kinh tế hỗ trợ, VN-Index có thể bứt phá khỏi vùng tích lũy hiện tại. Trong kịch bản trái ngược, dòng vốn đầu cơ trong nước dễ khiến chỉ số rơi mạnh xuống dưới 1.600 điểm.
Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư cá nhân và tổ chức nhiều khả năng vẫn sẽ giữ quan điểm thận trọng, ưu tiên danh mục phòng thủ, giảm rủi ro thay vì mạo hiểm chạy đua.
Trả lời